جستجوی دقیق منابع علمی تحقیق در اینترنت

امروزه جستجو در اینترنت برای یافتن منابع مورد نیاز تحقیق برای نگارش مقالات و چاپ و انتشار آن ها امری طبیعی و فراگیر شده است. از این جهت مراجعه به کتابخانه‌ها و جستجوی منابع در کتب فیزیکی بسیار کم شده است. از طرفی موجه شدن با مشکلات مختلف برای پژوهشگرانی که می خواهند منابع خود را از درون دانلود کتاب های فیزیکی پیدا کنند امری عادی است که گاهی می تواند مانعی در مسیر انجام تحقیقات باشد. مطلبق با تجربیات بدست آمده، پژوهشگران و دانشجویانی که برای انجام پروژه پژهشی اعم از مقاله یا پایان نامه اقدام نموده‌اند در آغاز هیچ اطلاعی از روش های جستجوی منابع در اینترنت نداشته و یا مهارت آن ها در این کار بسیار محدود می‌باشد.
در اینجا قصد داریم با پاسخ به سوال چگونه جستجوی منابع علمی را در اینترنت دقیق انجام دهیم؟ به ارایه سه راهکار خوب برای این دسته از پژوهشگران و دانشجویان بپردازیم:
 ۱- به جای استفاده از کلمه از یک عبارت استفاده کنید و آن عبارت را در داخل دابل کوتیشن ” ” قرار دهید. با قرار دادند کوتیشن در اول و آخر یک عبارت به موتور جستجو (مانند موتور جستجوی گوگل، یاهو و …) دستور می‌دهید که اولا هر صفحه اینترنتی که در آن عبارت تایپ شده شما وجود دارد را برای شما نشان دهد ثانیا نتایج جستجو را برحسب دقیقاً همان عبارتی که شما تایپ کرده‌اید نمایش دهد برای مثال، شما قصد جستجوی اطلاعاتی در زمینه تاثیر تغییرات آب و هوا بر سرطان پوست دارید؛ احتمال دارد فرد در شکل غیر حرفه‌ای جستجو را با کلمات آب و هوا، تغییرات، پوست، سرطان و تاثیر شروع کند و هریک از این ۵ واژه را به صورت مستقلانه جستجو کند. در این هنگام خواهید دید موتور جستجو برای مثال برای واژه پوست حدود ۳۵ میلیون نتیجه چستجو ارایه می‌کند که این حجم از نتایج به هیچ عنوان به درد پژوهشگر نخواهد خورد. بهترین کار ممکنه این است که عبارتی کوتاه و کاملاً مرتبط درست کنید و آن را در داخل کوتیشن گذاشته و جستجو نمایید: “تاثیر تغییرات آب و هوا در سرطان پوست” خواهید دید ۳۵ میلیون جستجو به ۷۰ جستجوی کاملاً مرتبط محدود گردید.
۲- از کلمات مترادف و اختصاری رایج برای کلید واژگان خود استفاده کنید. یکی از بهترین روشهای جستجوی حرفه‌ای استفاده از کلمات مترادف در کنار کلمات دقیق می‌باشد. برای مثال اگر شما درباره جنگ جهانی دوم در حال جستجوی مطالب هستید می‌توانید به جای جنگ جهانی دوم از واژه جایگزین World War II استفاده کنید. استفاده از کلمات مترادف و هم خانواده و جایگزین و یا کلماتی که واژگان اختصاری دارند در جستجو بسیار الزامی و مهم است.
۳- محدود کردن جستجو به زمان انتشار مقالات. تقریباً تمامی موتورهای جستجو به شما این امکان را می‌دهند که بتوانید جستجوی خود را محدود به یک زمان خاص کنید. برای مثال، وقتی شما می‌خواهید مقالات ۵ سال اخیر را در یک حیطه خاص به دست آورید و مقالات قدیمی‌تر مدنظر شما نیست، می‌توانید بازه زمانی ۵ سال اخیر را انتخاب کنید، سپس به جستجوی کلید واژگان خود بپردازید.

بصری سازی در جستجوی آکادمیک مایکروسافت (Microsoft Academic Search)

در اطراف ما امکانات و ابزاری وجود دارد که گاهی برخی افراد از وجود آن ها بی خبر بوده و از قابلیت های آن ها اطلاعی ندارند. در فضای مجاز نیز گاهی با نمونه هایی از این ابزارها بر می خوریم که اینکه فکر می کنیم ابزار پرکاربردی هستند اما در واقعیت می بینیم که خیلی ها از وجود آن ها بی خبر هستند. نمونه این ابزارها که بسیار می تواند در امر پزوهس و تحقیق به پژوهشگران و محققان کمک نماید ابزار Microsoft Academic Search می باشد که یک موتور جستجوی قدرتمند در حوزه مقالات علمی است.
موتور آکادمیک سرچ مایکروسافت شبکه‌ای معنایی متشکل از اطلاعات کتاب‌شناختی (متادیتا یا فراداده) برای مقالات علمی منتشر شده در مجلات، کنفرانس‌ها و نیز مقالات پژوهش‌گران و موسسات علمی و دانشگاهی است. می توان گفت Microsoft Academic Search یک سرویس رایگان توسعه داده شده توسط Microsoft Research برای کمک به جامعه آکادمیک و محققان است تا بتوانند به‌راحتی و به سرعت، به جستجو در محتواهای آکادمیک، تحقیقاتی، موسسات و فعالیت آموزشی بپردازند.
کاربران با استفاده از خدمات این سرویس رایگان، می‌توانند جستجوی خود را به مسیر دلخواه هدایت کرده و با امکانات منحصر به‌فرد و بصری کردن نتایج جستجو، به داده‌های ارزشمندی دسترسی پیدا کنند.
مجموعه سرویس‌های بصری سازی جستجو در این موتور جستجو به شرح زیر هستند:
Academic Map: به صورت جغرافیایی بین موسسات آموزشی و نویسندگان و محققان یک دامنه خاص حرکت نمایید.
CFP Calendar: بر اساس دامنه، زمان و محل برگزاری،  کنفرانس‌های علمی مورد علاقه‌تان را جستجو نمایید.
Domain Trend: روند تحقیقات در علوم کامپیوتر را با استفاده  از یک نمودار انباشه، بصری سازی می‌نماید.
Organization Comparison: دو موسسه آموزشی را با یکدیگر مقایسه نمایید و تعداد محتوای ایندکس شده آن‌ها، کلمات کلیدی، نویسندگان برتر و ... را با یکدیگر مقایسه نمایید.
Co-author Graph: نشان می‌دهد کدام محققان بیشتر با یک نویسنده خاص همکاری داشته‌اند.
Co-author Path: نشان می‌دهد چگونه دو محقق با یکدیگر ارتباط پیدا می‌کنند.
Genealogy Graph: ارتباط مشاور دهنده و مشاور گیرنده در خصوص یک موضوع تحقیقاتی خاص را نشان می دهد.
Paper Citation Graph: با این قابلیت می‌توانید، محتواهای ارجاع داده شده در یک محتوای خاص را مشاهده نمایید.
و نهایتا با استقاده از برنامه اختصاصی Academic Search برای ویندوز فون، قارد خواهید بود قابلیت جستجو بر اساس نویسنده، عنوان، کلمات کلیدی و ... را به گوشی خود بیاورید.
در نهایت ذکر این نکته الزامی به نظر می‌رسد که این سرویس تنها در خدمت اهداف آکادمیک طراحی و پیاده سازی شده است و به عنوان مثال یک استاد دانشگاه و یا دانشجو می‌تواند از آخرین مقالات نگارش شده در حوزه تخصصی خود آگاه شود و در آن‌ها به جستجو بپردازد.